नेपाली भूमिमै पौडी प्रशिक्षण गरेर अन्तर्राष्ट्रिय स्तरको खेलाडी बन्ने कुरा केही समय अघिसम्म असम्भव झैँ लाग्थ्यो । हो ,त्यही असम्भव जस्तै लाग्ने विषय पनि सम्भव देखिन थालेको छ । यो सम्भावना देखाएकी हुन्, मनाङकी १३ वर्षीय डुवाना लामाले । गत साग खेलमा २ रजत र तीन कांस्य जितेकी उनी नयाँ सम्भावना बोकेर उदाएकी हुन् । यो पदकको सङ्ख्या भन्दा उनको उमेरको सापेक्षमा समय महत्त्वपूर्ण हो । २ सय मिटर ब्रेस्ट स्ट्रोकमा २ मिनेट ४४.६८ सेकेन्ड तथा २ सय मिटर बटरफ्लाइमा २ मिनेट ३३.१६ सेकेन्ड साँच्चै राम्रो समय हो । यस कारण त उनले लामो समयको योजना बुन्न थालिन् । आगामी टोक्यो ओलम्पिक उनका लागि त्यत्ति चासोको विषय होइन । उनको चासो सन् २०२४ को पेरिस ओलम्पिक र यसका लागि अहिले देखि नै गरिने तयारी हो ।
मुखिया लामा र आइरिस मूलकी मेरी लामाकी छोरी डुवाना ५ वर्षको समयमा पौडी पोखरीमा होमिएकी थिइन् । यसै समयमा उनको समय देखेर बाबु र आमा दुवै छक्क। यस पछि आमाको त एउटा निष्कर्ष निस्कियो, “ मेरो छोरीले साँच्चै केही गरेर देखाउँछे ” । उनको आमाको यसै विश्वास अहिले केही हदसम्म पूर्ण भएको छ । तर, पर्याप्त होइन । पौडीमा सामान्य रूपमा पिक फर्मको उमेर १९ पुग्न उनका लागि अझ ६ वर्ष बाँकी छ । अझ स्प्रीन्ट र मध्यम दुरीमा त यो भन्दा बढी समय हो । यस कारण डुवानाले प्रत्येक दिन आफूलाई कत्तिको सुधार गर्छिन्, त्यो धेरैको चासो हो ।
सुरुमा जोन डेवी स्कुल पुगिन् उनी । त्यहीँबाट हाल ब्रिटिस स्कुलमा अध्ययन गर्ने बाटो बन्यो । बिचको समय फुकेटको प्रशिक्षण र लिङ्कन स्कुल पनि उनका प्रशिक्षण स्थल बने । प्रशिक्षकको रूपमा शुभ श्रेष्ठबाट सुरु भएको उनको यात्रामा आनन्द लेप्चा,रत्न, नयना शाक्य, शङ्कर कार्की, वाङेल लामा र ईश्वर कार्की सबै जोडिए । यी सवैका लागि डुवाना प्रिय पनि हुन् । उनको यो सफलता र आगामी बाटो र सम्भावना मात्र होइन अन्तर्राष्ट्रिय पौडी कता गएको छ भन्ने कुराको हेक्का राख्ने र छोरीलाई तयार गराउँदै लाने मुख्य जिम्मेवारी आमा कै हो । तर, बाबु मुखियाको अर्कै अनुभव छ , “ आज डुवानालाई मेरो छोरी भनेर चिन्दैनन्, मलाई डुवानाको बाबु भनेर चिन्छन् । आमा बाबुले पाउने सबैभन्दा महत्त्वपूर्ण कुरा हामीले पाएका छौ । साँच्चै म मेरो छोरी प्रति गौरवान्वित भएको छु । ” “ तिम्रा कारणले मेरो हाम्रो इज्जत बढेको छ ”भन्ने साथीहरूको प्रतिक्रियाले डुवानामा अत्यन्त उत्साह थपिएको छ ।
फुकेटमा हुँदा दैनिक ८ या १० किलोमिटर , नेपालमा ६ या सात किलोमिटर पौडी प्रशिक्षण । डुवानाको प्रवेशसँगै नेपाली पौडीमा ट्यापरको प्रयोग पनि हुन थालेको छ । पहिला हुँदैन थियो । “अहिले ट्यापर गराउने काम नयना म्यामले राम्रो गर्नु हुन्छ । वाङेल सरले पनि राम्रो गर्नु हुन्छ । ”प्रशिक्षककै बारे डुवानाको कथन हो ।
डुवाना, नेपाली पौडीको सुखद भविष्य बाकेर आएकी छिन् । उनका बाटो र योजना तयार गर्दै छन्, बाबु र आमा । छोरीका लागि सम्भव भए जे गर्न पनि तयार हुने बाबुले बताइसकेका छन् । उनको अबको लक्ष्य सन् २०२१ को विश्व जुनियर च्याम्पियनसिप नै हो । हुन सक्छ, अहिले देखि तयारी राम्रो गरे यो डुवानाका लागि मात्र होइन, नेपाली पौडीका लागि कोशेढुंगा हो । १३ वर्षको उमेरबाट डेढ वर्षमा २ सय ब्रेस्टमा १८ सेकेन्ड सुधार असम्भव होइन, जसले उनलाई जुनियर विश्व च्याम्पियनसिपको फाइनलसम्म प्रवेश गराउन सक्छ । केबल आवश्यकता छ त पूर्ण वैज्ञानिक प्रशिक्षणको । त्यसो त चार दशक अघि नेपाली परिवेशकै प्रशिक्षणबाट जित बहादुर केसीले दिलाएको सफलताले उनी अस्वाभाविक व्यक्तित्व भएको पुष्टि भएको छ, चार दशक पछि अर्की अस्वाभाविक व्यक्ति डुवाना भएको विमति हुनै सक्दैन ।