समीर गुरुङ, गण्डकी प्रदेश युवा तथा खेलकुद मन्त्रालयका सल्लाहकार । यो जिम्मेवारी उनका लागि नितान्त नयाँ हो । परन्तु, यो जिम्मेवारी त्यत्तिकै दिइएको होइन । साँचो भन्नु पर्दा राजनीतिक भागबन्डा पुरा गर्न पनि होइन । विगतमा समीरले पुरा गरेको केही महत्त्वपूर्ण जिम्मेवारी मन्त्री राजीव गुरुङले देखेका थिए । समीरको जिम्मेवारी बहन गर्ने र आफ्नो काममा प्रतिबद्ध भएर लागी पर्ने आदत नै राजीवले समीरलाई विश्वास गर्नुको प्रमुख कारण हो ।

ठमेल टुरिजम काउन्सिलका पूर्व अध्यक्ष समीरले रात्रिकालीन मनोरञ्जन व्यवसायी मञ्चमा नेतृत्वदायी भूमिका निर्वाह गरी सकेका छन् । यस संस्थामा रहेर उनले उठाएका आवाजले सबैलाई प्रभावित तुल्यायो । रात्रिकालीन व्यवसायलाई मर्यादित बनाउने र उनीहरूको आठ घण्टा काम गर्न पाउने अधिकारलाई सुरक्षित हुनु पर्ने उनले उठाएका दुवै आवजीका कारण उनी सबै पक्षका रुचाइएका व्यक्ति बनेका थिए ।

पर्यटन व्यवसायमा पनि समीरको उपस्थिति थियो । कर्णाली एयरको प्रशासनिक जिम्मेवारी समीरले सम्हालेका थिए । यसै समयमा कर्णाली एयरको प्रभाव पनि कम्ती थिएन ।

मानवीय संवेदनाले पूर्ण समीरको मनमा एउटा प्रश्नले घोच्न सुरु गरेको थियो, कुनै समय । कुनै पनि आमा बाबुले गरेको गल्तीको भागीदार छोराछोरी किन ? नेपालमा धेरै बालबच्चा जेलमा रहेका थिए । यसले उनको मानसपटललाई नराम्रोसँग झस्काइ दियो । यसैको फल स्वरूप नेपालमा स्थापना भएको थियो, नेपाल चाइल्ड वेल फेर फाउन्डेसन( एनसिडब्लुएफ) । बेलायतको इन्टर बेन्जामिन ट्रस्टसँगको सहकार्यमा रहेको यो संस्थाले धेरै बाल बच्चाको उद्धार गरेको थियो ।

माओवादी द्वन्द्वमा धेरैले ज्यान गुमाए । बाबु आमा युद्धमा लागेका कारण यसको पिडा छोराछोरीमा पनि  परेको थियो । यसबाट पीडित हुने बालबालिकालाई पनि उनले उद्धार गरे ।

५ दशक अघि गोदावरीको सेन्ट जेभियर नेपाली शिक्षा क्षेत्रको पायनीयर संस्था थियो । जहाँका उत्पादन हरेक क्षेत्रमा एक से एक से थिए । यसै मध्यका एक थिए  समीर । आफ्नै घरबाट उनले अद्भुत खालको शिक्षा र संस्कार पाएका थिए ।  प्राज्ञिक योग्यता, इमानदारिता र सृजनशीलताका प्रतीक मानिने प्राध्यापक सन्त बहादुर गुरुङका छोरा समीरले बाबुसँग धेरै सिके र उनका प्रेरणाका श्रोत पनि बाबु थिए ।  सेन्टर फर इकोनोमीक डेभ्लप्मेन्ट एडमिनिस्ट्रेसन(सेडा)को बाबु कार्यकारी निर्देशक थिए । समीरले नेपालको धेरै भूगोलको बस्तुगत पनि अध्ययन गरे । साथमा नेपाली जनजीवनको पनि । डेभ्लपमेन्ट एसोसीएट मार्फत गोरखाको सुगम देखि विकट उत्तरी भेगसम्म जेटिजेडसंग मिलेर ग्रिन भेजिटेबल र बिउ बिजनसँग सम्बन्धित काम गरे । बाबु सन्त बहादुरले खोलेको स्किम कलेजमा उनले प्रशासनको जिम्मेवारी पुरा गर्थे । सम्भवतः  नेपालमै विज्ञान र व्यवस्थापनको पढाइ हुने सुरुवाती समयको निजी कलेजको रूपमा त्यो कलेज रहेको थियो ।

यी यावत सफलतालाई नजिकबाट हेरेका राजीवले समीरलाई सल्लाहकार हुनका लागि उपयुक्त पात्र ठहर गरेका हुन् । यी दुईको विशेषता के हो भने दुवै जना खेलकुदबाट लाभ दिने सवालमा भन्दा खेलकुदमा केही गर्ने चाहनामा केन्द्रित छन् ।

त्यसो त यो १८ महिना भन्दा पनि कम समयमा धेरै छलाङ मार्ने कुराको अपेक्षा गर्न त सकिँदैन । परन्तु, विगतको भन्दा धेरै कुरामा सुधार गर्ने अभियानमा मन्त्री राजीव र समीर दुवै उत्तिकै दत्तचित्त छन् ।

अनुशासन हीनता छ । राजनीतिकरणले खेलकुद क्षत विक्षत छ । सही स्थानमा सही मान्छे छैनन् । यस्ता थुप्रै समस्या खेलकुदमा छन् । जुन तत्काल सुधार्न आवश्यक छ ।

उनलाई सबैभन्दा आश्चर्य लागेको विकेन्द्रीकरण कुरा गर्दै केन्द्रीय सत्ताले प्रदेश माथि लादेको सर्वसत्तावाद नै हो । प्रदेश सरकारलाई बे वास्ता गर्दै राखेप बोर्ड आफ्ना आसेपासेलाई पोस्न लाग्नुले विकेन्द्रीकरणको खिल्ली उडाइएको उनको मत छ । पोखराको खेलकुदको सम्पत्ति राष्ट्रिय खेलकुद परिषद्ले एक जना बोर्ड सदस्यलाई जिम्मेवारी तोक्नु  विकेन्द्रीकरणको खिल्ली उडाइनु मात्र होइन गण्डकी प्रदेशका सबै खेलकर्मीको भावनामा कुठाराघात भएको उनको आरोप छ ।

हरे खेलकर्मीलाई दास बनाउन चाहने सदस्य सचिव रमेश सिलवालले गण्डकी प्रदेशमा पनि दासत्व लाद्न खोजेको आरोप लागेको छ ।  सर्वत्र विरोध हुनुको बाबजुद बोर्ड सदस्य राजेश गुरुङलाई जिम्मेवारी दिनु त सदस्य सचिवले कसरी खेलकुदका सम्पत्तिलाई व्यक्तिगत सम्पत्तिको रूपमा लिँदा रहेछन् भन्ने कुराको एउटा उदाहरण बनेको छ ।

अहिले समीरको ध्यान विकासका केही मोडलमा केन्द्रित रहेको छ । यसका लागि विद्यालयमा खेलकुदको उपस्थितिलाई उत्कृष्ट मोडल तयार गर्ने योजनामा मन्त्रालय रहेको छ । यसले अबको केही वर्षमा नै परिणाम देखिने कुरामा उनी विश्वस्त छन् ।

युवा उत्प्रेरक गतिविधि आजको आवश्यकता हो  ।  यसमा पनि मन्त्रालयको ध्यान जान उनले आवश्यकता देखेका छन् ।

महानगरपालिकाको १ वडा एक खेल मैदानको तयारी भएको छ । यसै गरी एक पालीका एक प्रशिक्षकको व्यवस्था लिइएको छ भने महानगरपालामा एक वडा एक मैदान तथा एक वडा एक प्रशिक्षकको व्यवस्था छ ।

पोखरा रङ्गशाला व्यवस्थित गर्ने, प्रशिक्षणलाई व्यवस्थित गर्ने तथा खेलाडीको आत्मबल बढाउने सबै विषयमा युवा तथा खेलकुद मन्त्रालय तल्लीन छ ।

आर्थिक अवस्था कमजोर भएकालाई सहयोग गर्ने योजना मन्त्रालयको छ भने एक निजी अस्पतालसँग गण्डकी प्रदेशका सबै अन्तर्राष्ट्रिय पदकारी खेलाडीको निःशुल्क स्वास्थ्योपचार गर्ने सहमति भइसकेको छ । राष्ट्रिय प्रतियोगितामा पदकधारी खेलाडीको भने ५० प्रतिशत छुट हुने गरी सम्झौता हुँदै छ ।

यी सबै प्रयासका बाबजुद केन्द्रीय सत्ता भने सहयोगी होइन अवरोध सृजना गर्ने पथमा देखिएको छ । प्रदेश तहमा गुटबन्दी गर्ने, सकारात्मक कुरामा हातेमालो गर्न नचाहने तथा त्यहाँका सम्पत्ति पनि निजी सम्पत्ति झैँ निर्णय गर्ने काम सदस्य सचिव सिलवालले गरी रहेका छन् । यसका बाबजुद प्रदेश मन्त्रालयका सबै अवरोधलाई पार गर्दै सृजनात्मक काममा अघि बढी रहेको छ । यसको एउटा सारथि बनेका छन्, समीर गुरुङ ।