असामान्य खेलाडी जिवनको सामान्य अन्त्य


पाचँ बर्ष अघि सुदुर पश्चिममा छैटौ राष्ट्रिय खेलकुदमा पीएलए क्लबले महत्वपूर्ण सफलताहरु पाउदा दलजीत श्रीपाली क्लबको नेतृत्व तहमा थिए । त्यसै समयमा भारोत्तलनमा गोपाल श्रेष्ठले पिएललाई स्वर्ण पदक दिलाएका थिए । सातौ राष्ट्रिय खेलकुदमा यी दुवै फरक भुमिकामा रहे । श्रीपाली मन्त्री भइसकेका छन् भने गोपालले खेलाडी जिवन छाडेर रेफ्रिको भुमिकामा आफूलाई सक्रिय बनाएका छन् । गोपालले खेलाडी जिवनबाट औपचारिक सन्याष भने सातौ राष्ट्रिय खेलकुदकै समयमा लिएका हुन् । मन्त्री श्रीपालीले नै दोसल्ला ओढाएर नेपालको बलियो मान्छेको उपाधि पाइसकेका गोपालको खेलाडी जिवनको अन्त्यलाई औपचारिकता दिए । कार्यक्रममा मन्त्री श्रपालीले गोपालले खेल क्षेत्रमा दिलाएको योगदान अतुलनीय रहेको त बताए । परन्तु रामेछाम भिरपानीबाट काठमाडौ आएर दुइ दशक भन्दा बढी समय आफ्नो खेलमा प्रभाव राख्ने गोपालको बाँकी जिवन र अब कोर्ने गोरेटोलाई अघि बढाउन राज्य र भारोत्तोलन नेतृत्वले कसरी अघि बढाउछ प्रतिक्षाकै विषय बनेको छ । त्यसो त बर्तमान मन्त्री श्रपाली पिएलएको नेतृत्वमा रहदा पिएलको सो क्लबको अस्तित्व पुष्टि गर्ने सवालमा गोपालको पनि भुमिका थियो नै । पाचँ बर्ष पछि गोपालको भबीश्यको दिसा कोर्ने जिम्मेवारीमा श्रपाली आफै छन् ।
त्यसो त गोपालले खेलकुद न्युज डटकम मार्फत पहिले नै आफूले भार नउठाउने जानकारी गराइसकेका थिए । अन्तराष्ट्रिय खेलकुदमा हैसियत राख्न सक्ने अन्य नेपाली झै गोपाल पनि सामान्य नेपाली नै हुन् । जिवन यापानको लक्ष्य बाकेको एउटा ठिटो १६ बर्षे जवानीमा पहिलो पटक काठमाडौ घुम्न आएका थिए । काठमाडौ खाल्डोमा भीत्रीएको ३० बर्ष पछि गोपालका सामु यो ब्यस्त शहर भित्र विताएका हरेक दिनको सम्झना अझै छ । राष्ट्रिय च्याम्पियन, स्ट्रङ्गगेस्ट म्यानको ताज,अन्तराष्ट्रिय पदक यी सबैका बाबजुद उनमा केही खल्लोपन छ । तथापी जिन्दगीको पूर्ण समिक्षा गर्न बाँकी नै रहला ।
०४२ मा काठमाडौ घुमेर फर्केका गोपाल त्यसको चार बर्ष पछि फेरी काठमाडौ आएका थिए । ०४६ मै नेपाली सेनामा जागीरे भएका यीनी त्यहीबाटँ भारोत्तोलन खेल्न सुरु गरे । ०५१ या ०५२ यसै आसपास हो , उनले गहुंगा फलाममा रमाउन थालेको । सुन्दर पुडाशैनी र सन्तोष जंग ठाकुरले दिएको उत्साह र साथ उनलाई अझ याद छ । ०५४ मा नेपालगन्जमा भएको भारोत्तलन प्रतियोगितामा ६८ किलो तौल समुहमा उनी दोश्रो भए । उनलाई जित्त्ने खलाडी बल बहादुर श्रेष्ठ थिए । पछि उनी ९४ किलोमा राष्ट्रिय च्याम्पियन भए । शुभजन्मोत्सब भारोत्तलनमा पहिलो भए । काठमाडौमा भएको आठौ दक्षिण एसियाली खेलकुदमा उनी चौथो भए ।
पाकिस्तानमा भएको नवौ साफ खेलमा उनी काश्य पदक जित्न सफल भए । हेभीवेट गोपालको स्तर स्न्याचमा १२२ तथा किलो तथा क्क्लीन एन्ड जर्कमा १५२ पुगीसकेको थियो । कोलम्बो सागको समयमा उनले शान्ती सेनाको अबसर पाए । कोलम्बो सागमा नतीजा हेरे पछि उनी आश्चर्यमा परे । उनले प्रशिक्षणको समयमा उठाउने गरेको भन्दा कम तौल उठाएर सागमा अन्य देशका खेलाडीले स्वर्ण पदक जिते पछि उनको मनमै खैलाबैला मच्चीयो । शान्ती सेनाको अबसर महत्वपूर्ण हो । तर, उनले अर्को महत्वपूर्ण अबसर गुमाएका रहेछन्, । त्यसै अनुभबलाई आधार मानेर उनले ढाका सागका लागि सक्दो तयारी गरे । ठूलो सपना सहित सागमा सहभागि हुन पुगे । तर, फेरी नसोचेको घटना भयो ।
लीफट चुडीएर जुडो र भारोत्तलनमा खेलाडी घाइते भए । यसमा गोपाल पनि रहे । उनी पदक बिहिन बने । यस पछि पनि उनी घरेलु प्रतियोगितामा अपराजित रहे । पछिल्लो एसियाडमा सहभागिता जनाए । उनले एउटा निश्कर्ष निकाले । अब पालो नया पुस्ताको । तर, उनी सरोकारवालासंग खुल्ला भन्न चाहन्छन्,“ नेपाल प्रतिभासाली ब्यक्तित्वको देश हो । देशको जुन कुनामा जत्तिसुकै क्षमतावान ब्यक्ति जन्छन सक्छ । तर, ब्यबस्थापन र बैज्ञानीक प्रशिक्षणविना प्रकृत्तीपदत्त क्षमताको भरमा अन्तराष्ट्रिय प्रतिस्पर्धामा कत्ति टिक्ने?”
चाहे रेफ्रि होस या खेलाडी गोपालको जिन्दगीका पानाहरु खेलकुदमा लाग्न चाहने नौजवान नेपालीका लागि पठनीय नै रहनेछ । साथै प्रेरणाको श्रोत पनि । शुभेच्छा छ, हाल राष्ट्रिय रेफ्रि रहेका गोपाल खेल जिवनको नया अध्यायमा पनि स्ट्रङ्ग बनेर प्रश्तुत हुने छन् । तर, एउटा साचो हो समाज भत्कीएर बजार उनमुख नेपाली जिवन र कस्मेटिक बन्दै गएको नेपाली खेलकुदमा गोपाल जत्ति शालीन छन्, उनको सन्याष त्यत्तिकै गुपचुप भयो । के उनी यो भन्दा बढीको हकदार थिएनन्? प्रश्न भारोत्तोलन र सिंगो खेलकुद नेतृत्वका लागि तेर्सीरहने छ ।

Comment