विश्व खेलकुदमा लामो समय प्रभाव जमाएको अमेरिकाको केही खेलमा साँच्चै पकड रहेको छ । यसरी पकड रहेका खेलमा बास्केटबल, पौडी र एथलेटिक्स मुख्य रहे । टेनिसमा पनि अमेरिकाले स्टार खेलाडी जन्माएको छ । 

अहिले अमेरिकी राजनीति कमला ह्यारिसको चुनावी सेरोफेरोमा अघि बढी रहेको छ । ह्यारिस पेन्सेल्भानिया तर्फ पुगेकी छिन् । भलै ह्यारिसको जितले अमेरिकामा पहिलो पटक महिला नेतृत्वको अवसर पाउला । तथापि कला, राजनीति, विज्ञान, सङ्गीत र खेलकुदमा महिला प्रभाव र महिला उपस्थिति साँच्चै बेजोड छ । अझ खेलकुदकै हकमा अमेरिकाले सबै सामाजिक ‘ब्यारियर ’ पार गर्दै आफूलाई समानताको नमुनाको रूपमा देखाएको कारण विश्व खेलकुदमा अमेरिकी महिलाको प्रभाव विशेष नै छ । 

यी प्रभावशाली महिला स्टारको कोटीमा यस पटकको चर्चा दुई स्टारको जसले विश्व खेलकुदमा एउटै कालखण्डमा सफलता जमाए । अमेरिकी स्टार खेलाडीको कोटीमा धेरै विश्लेषकहरूले केटी लेडेकीलाई पहिलो स्थानमा राख्ने गरेका छन् । लेडेकीको विश्व खेलकुदमा उदय सन् २०१२ को लन्डन ओलम्पिकबाट भएको हो । लेडेकीले सो वर्ष अमेरिकाको तर्फबाट पौडीको ८०० मिटरमा  छनोट भएर सबैलाई अचम्ममा पारेकी थिइन् । उनले लन्डन ओलम्पिकमा सबैलाई आश्चर्यमा पछि पार्दै त्यस स्पर्धामा स्वर्ण पदक जितेर नै छाडिन् । १५ वर्षे लेडेकीले त्यस यताको हरेक ओलम्पिक खेलकुदमा आफ्नो प्रभाव देखाएर नै छाडिन् । लन्डन ओलम्पिकमा ३ जना पौडीबाजले १६ वर्षको उमेरमा नै स्वर्ण पदक जितेका थिए । सबै भन्दा सफलता यी सिवेनले पाएकी थिइन् । रोमानियाकी रुइटा मालुइटाले पनि लन्डन ओलम्पिकै १५ वर्षको  उमेरमा सफलता पाएका थिए । तथापि सिवेन र मालुयटाले लामो समय प्रभाव छाड्न असफल रहे ।  

लेडेकीले लन्डन ओलम्पिक पछि लगातार सफलता पाउँदै ९ ओलम्पिक स्वर्ण पदक तथा १६  विश्व च्याम्पियनसिप स्वर्ण पदक जितेकी छिन् । पौडीको ८०० र १५०० मिटर फ्रिस्टाइलको विश्व कीर्तिमान उनकै नाममा छ । यसै गरी ४०० मिटरको विश्व कीर्तिमान पनि कुनै समय उनकै नाममा थियो । 

सन् २०१६ को रियो ओलम्पिक भने लेडेकीको सानदार फर्मको वर्ष थियो । उनले २००, ४००, ८०० मिटर व्यक्तिगत स्वर्ण पदक जितेकी थिइन् । लेडेकी सहितको अमेरिकी टोलीले ४ गुणा २ सय मिटर रिलेको स्वर्ण पदक जितेको थियो । यसै गरी ४ गुणा १०० मिटर रिलेको रजत विजेता अमेरिकी टोलीमा पनि लेडेकी समावेश थिइन् । 

उनको विश्व कीर्तिमानको क्रम सन् २०१३ मा भएको विश्व च्याम्पियनसिपबाट भएको हो । सो विश्व च्याम्पियनसिपमा उनले ४००, ८०० र १५०० मिटरमा स्वर्ण पदक जितेकी थिइन् । सो मध्य ८०० र १५०० मिटरमा विश्व कीर्तिमान समेत कायम गरेकी थिइन् । ४ गुणा २०० मिटर रिलेमा पनि उनी सहितको अमेरिकी टोलीले स्वर्ण पदक जितेको हो । ्

त्यसको २ वर्ष पछि रुसको काजानमा भएको विश्व च्याम्पियनसिपमा भने अमेरिकी टोली कमजोर अवस्थामा थियो । लेडेकीमै सो टोली निर्भर थियो । त्यसको एक वर्ष सन् २०१४ मा उनले ४०० मिटरको विश्व कीर्तिमान आफ्नो नाममा लेखाइ सकेकी थिइन् । 

८०० र १५००  मिटरमा आफ्नो कीर्तिमान आफैले भङ्ग गरेकी लेडेकीले काजानको विश्व च्याम्पियनसिपमा ती २ का अलावा ४०० मिट र २०० मिटरमा पनि स्वर्ण पदक जितेकी थिइन् । रियो ओलम्पिक त उनको पिक फर्मको वर्ष भई नै हाल्यो । २०१७ देखि बिस्तारै ओरालो यात्रा लागेकी लेडेकीले पेरिस ओलम्पिकमा ८०० मिटर र १५०० मिटरमा फ्रिस्टाइलमा स्वर्ण पदक जितिन् । पौडी इतिहासमा एक दशक भन्दा लामो समय एउटा  प्रतिस्पर्धाहीन सफलता साँच्चै ठुलो उपलब्धि हो । यी दुवै स्पर्धामा उनले टोकियो ओलम्पिकमा पन स्वर्ण पदक जितेकी थिइन् । 

 ओहियोकी सिमोन बाइल्सले ६ महिना उमेरमा नै जिम्न्यास्टिकमा प्रतिस्पर्धा गर्न सुरु गरेकी थिइन् । बाइल्सको स्टारको रूपमा उदय सन् २०१३ को बेल्जियममा भएको विश्व जिम्न्यास्टिक च्याम्पियनसिपबाट भएको थियो । सो च्याम्पियनसिपमा १६ बर्सिया बाइल्सले २ स्वर्ण पदक जितेकी थिइन् । सन् २०१४ को विश्व च्याम्पियनसिपमा ४ स्वर्ण पदक जितेकी उनले सन् २०१५ को विश्व च्याम्पियनपछिमा पनि सोही सफलता पाएकी थिइन् । 

यसै कारण पनि सन् २०१६ को रियो ओलम्पिकमा उनी नै स्टार हुने अपेक्षा पहिले देखि नै थियो । उनको पनि पिक फर्मको ओलम्पिक त्यसै थियो । उनले टिम, अलराउण्ड, भल्ट र फ्लोरमा स्वर्ण पदक जितिन् । सोही ओलम्पिकमा उनले ब्यालेन्स बिममा कास्य पदक जितिन् ।

उनले पेरिस ओलम्पिकमा ३ स्वर्ण पदक र १ रजत पदक जिते पछि कुल ओलम्पिक पदक सङ्ख्या ११ पुगेको हो । यस पटकको पेरिस ओलम्पिकमा बाइल्सले टिम, अलराउण्ड र भोल्टमा स्वर्ण पदक जितेकी हुन् । फ्लोरमा भने उनी रजत पदकमा सीमित भइन् । उनले सहभागिता जनाएको अर्को स्पर्धामा बिममा भने उनी चिप्लिए पछि पदक विहीन भएकी थिइन्  ।

यस बिचमा सन् २०२१ मा टोकियोमा भएको ओलम्पिक भने उनका लागि दुखद रहेको थियो । टिम स्पर्धाको बिचमा उनले मानसिक स्वास्थ्यमा समस्या भएको जनाउँदै खेल त्यागेकी थिइन् । यस पछि  जिम्न्यास्टिक स्पर्धाको एक मात्र इभेन्ट ब्यालेन्स बीममा सहभागिता जनाउँदै कास्य पदक जितेकी थिइन् । 

विश्व च्याम्पियनसिपको हकमा भने उनको सनसनी सन् २०१३ देखि २०२३ सम्म लगातार हो । सन् २०१७ मा  बाइल्सले आफ्नै अटो बायोग्राफी लेख्न समय खर्चिइन । त्यस वर्ष उनले सन् २०१८ मा कतारमा भएको विश्व च्याम्पियनसिप पनि उनका लागि अझ आश्चर्यको विषय भएको थियो  । 

विश्व च्याम्पियनसिपमा क्लावलिफिकेसन राउन्ड चलिरहेको थियो । बाइल्सलाई किड्नीमा भएको पत्थरीका कारण पेट दुख्न थालेको थियो । आफै अस्पताल गएर परीक्षण गराएकी उनी अस्पतालबाट आएर प्रतियोगितामा सहभागिता जनाएकी थिइन् । टिम, अलराउण्ड, भोल्टमा स्वर्ण पदकसँगै दोहा विश्व च्याम्पियनसिप २०१८ को अन्त्य गरेकी थिइन् । 

सन् २०१९ को विश्व च्याम्पियनसिपमा फेरी ५ स्वर्ण पदक जितेकी उनले सन् २०२३ को विश्व च्याम्पियनसिपमा पनि ४ स्वर्ण पदक जितेकी थिइन् । उनको पदकको सङ्ख्या मात्र उनले रुटिनको क्रममा थुप्रै नयाँ स्किलको आविष्कार गरेकी थिइन् । 

अमेरिकी खेलकुदमा अहिले पनि सर्व कालिन महान् महिला खेलाडीको बहस धेरै लामो हुन सक्छ । यस सुचीमा धेरै जनाले टेनिस स्टार सेरेना विलियम्सको नाम लिइने गरिन्छ । धाविका एलिसन फेलिक्स र सिड्नी म्याग्लाउलेन र फ्लारेन्थ ग्रिफ्थ जोयनरले कायम गरेको सफलात त छदै छ । 

अहिले चर्चा गरिएका दुई स्टार लेडेकी र बाइल्समा केही समानता पक्कै छ । दुवै सन् १९९७ मा जन्मिएका हुन् । दुवैमा लागि पेरिस ओलम्पिक अन्तिम ओलम्पिक हो या होइन भन्ने बहस अझ कायम नै छ । लामो समयको दबदबा यो साँच्चै अविस्मरणीय हो ।  अझ बाइल्सको सफलता, उनको सङ्घर्ष र आरोह अवरोह त धेरैका लागि प्रेरणाको विषय हुन सक्छ ।